سبزی خشک پونه

پونه گیاهی خزنده با نام علمی Mentha Pulegium و بومی اروپاست. از پیشوند Mentha که به معنی نعنا می باشد در نام این گیاه پر خاصیت استفاده می شود چون برگ های آن بویی شبیه نعنا می دهند. اسانس روغنی  این گیاه به روش تقطیر از گیاه تازه پونه به دست می آید و حاوی اجزای اصلی آن مثل ایزومنتون، نئومنتون، منتون و پولگوان است. 

پونه گیاه کمیابی نیست و در غذاهای مختلف استفاده می شود و قرن هاست که این ادویه به عنوان گیاه دارویی کاربرد دارد، این گیاه انواع بیماری های عفونی را درمان می کند. یکی از بهترین راه های بهره از خاصیت درمانی پونه، نوشیدن یک فنجان چای پونه است. چای پونه گلو درد، حتی گلو درد میکروبی را درمان و با ویروس و عفونت های بدن مبارزه می کند. آنتی اکسیدان موجود در این گیاه سیستم ایمنی را تقویت می کند و حاوی رزمارنیک اسید و تیمول است. مطالعات نشان داده ترکیبات موجود در پونه با سلول های سرطانی مبارزه می کند، همچنین این گیاه حاوی کوئرستین است که رشد سلول های سرطانی را کاهش و مرگ سلولی را بهبود می بخشد. برگ ها و گل های پونه و همچنین ساقه های آن می توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک ها باشند. آزمایشات نشان داده است که عصاره پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفولانزا، بیماری نیوکاسل و ویروس های مختلف دیگر فعال است. طبیعت این گیاه گرم و خشک است.

پونه به قرن بیست و یکم قبل از میلاد بر می گردد، زمانی که طبیعت شناس رومی به نام پلینی و پزشك یونانی به نام دیواسکورید آن را معرفی کردند. در قرن هفدهم، نیکلاس کولپر، گیاه شناس انگلیسی، در مورد برخی از کاربردهای این گیاه از جمله نقش آن در بیماری های زنان، نیش های سمی و هضم، نوشت. مهاجران اروپایی از گیاه برای درمان بیماری های تنفسی، زخم دهان و اختلالات زنانه استفاده می کنند. روغن گیاه از بین برنده کک ها است، و نام pulegioides به کلمه کک اشاره دارد و برای درمان قرمزی پوست نیز استفاده می شود. علاوه بر این، روغن  این گیاه عامل سقط جنین و محرک قاعدگی است. روغن و دمنوش برگ در درمان ضعف و درد معده استفاده می شود. کاربرد  این گیاه در دفع حشرات، ضد عفونی کننده، معطر و طعم دهنده، محرک قاعدگی ، ضد نفخ، تحریک کننده، ضد اسپاسم و اختلالات روده، جوش های پوستی و سینه پهلو است. تصور می شود که اثر آن در سقط جنین به دلیل تحریک رحم و انقباض رحمی است. تاثیر آن بر رحم غیر قابل پیش بینی و خطرناک است. دوزهایی که سبب سقط جنین می شود در بعضی موارد عامل مرگ و میر است. پونه به هیچ عنوان در دوران بارداری ایمن نیست.

ضد میکروب و ضد باکتری 

در واقع خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی پونه مدیون وجود همان سمی است که قبلا به آن اشاره کردیم. پولگوان نام ماده ای سمی است که در پونه وجود دارد و حتی در مقادیر خیلی کم می تواند میکروب ها را از بین ببرد. اما یادتان باشد با وجود اینکه پونه می تواند از بدن در برابر عفونت ناشی از میکروب ها و باکتری ها محافظت کند ولی مصرف روغن آن به مقدار زیاد برای انسان بسیار خطرناک و مرگبار است.

 ضد روماتیسم و درد مفاصل

املاح موجود در روغن پونه تصفیه کننده خون هستند و گردش خون را در مفاصل افزایش می دهند. به همین دلیل این روغن به دارویی موثر برای درمان روماتیسم و آرتریت مفاصل تبدیل شده است. خاصیت تصفیه کنندگی روغن  این گیاه باعث می شود تا سمومی مثل اسید اوریک که اصلی ترین عامل بروز روماتیسم است از بدن دفع شوند. علاوه بر این، اثر بی حس کنندگی پونه باعث کاهش درد ناشی از روماتیسم و آرتریت می شود. گرما بخشی این گیاه و روغن آن، هم درد منطقه آسیب دیده را کم می کند و احساس راحتی بیشتری به بیمار می دهد. در نهایت اینکه مصرف روغن  این گیاه خونرسانی و گردش خون را در اندام های مهم بدن افزایش می دهد و همین مساله باعث گرم شدن مفاصل و کاهش درد روماتیسم و آرتریت می شود. 

ضد عفونی کننده

اکثر زخم ها و عفونت ها در اندام های داخلی بدن به خصوص دستگاه ادراری، مجاری ادراری، کلیه ها و رحم ناشی از عفونت های میکروبی هستند. خاصیت سمی بودن روغن  این گیاه آن را به یک ماده ضد عفونی کننده قوی تبدیل کرده است که به راحتی می تواند میکروب ها و باکتری ها را از بین ببرد. با این حال حتما باید از این روغن تحت نظر پزشک و به مقدار خیلی کم استفاده شود چون بسیار سمی و مرگبار است. 

تصفیه کننده خون

تحقیقات نشان می دهند که پونه را می توان نوعی تصفیه کننده قوی محسوب کرد. برخی از ترکیبات موجود در این روغن باعث پاکسازی خون و دفع سموم مضر از بدن می شوند. مصرف این گیاه نه تنها گردش خون را بهبود می بخشد بلکه میزان اکسیژن در خون را هم افزایش می دهد و در نتیجه باعث پاکسازی سلول ها و اندام های مختلف می شود. 

کمک به هضم غذا و بهبود سیستم گوارش

در طب سنتی از پونه برای تسهیل روند غذا استفاده می شود. علاوه بر این تحقیقات نشان می دهند روغن  این گیاه هم می تواند با افزایش ترشح اسید معده به هضم غذا کمک کند. 

قاعدگی آور

یکی دیگر از خواص و ویژگی های معروف پونه خاصیت قاعدگی آور آن است. از این گیاه می توان برای درمان خانم هایی که سیکل قاعدگی شان به تعویق افتاده و یا کاملا متوقف شده استفاده کرد چون مصرف آن باعث تحریک ترشح هورمون های استروژن و پروژسترون می شود. 

حشره کش قوی

 از آنجایی که روغن پونه هم برای انسان و هم برای سایر موجودات سمی به حساب می آید می توان از آن به عنوان حشره کشی قوی در اسپری ها استفاده کرد. بررسی ها نشان می دهند ترکیبات موجود در این روغن حشرات را دور می کند و مانع از رشد آنها می شود. 

قابض و تنگ کننده منافذ پوست

در طب سنتی از خواص منقبض کننده پونه برای سفت شدن و استحکام لثه ها استفاده می شود. از این گذشته پونه می تواند روی پوست هم اثر بگذارد و مانع آویزان یا شل شدن آن شود. مصرف روغن و گیاه پونه باعث رشد موها هم می شود و به خاطر خاصیت قابض بودنش در درمان خونریزی ها نیز از آن استفاده می کنند.  

محرک گردش خون

روغن  این گیاه میزان گردش خون را در بدن افزایش می دهد و خونرسانی به اندام های مختلف را بیشتر می کند. همین مساله به نوبه خود اثر گرما بخش دارد و بنابراین می تواند احساس سرمای ناشی از تب را کاهش دهد. 

ضد احتقان و گرفتگی

همانطور که گفتیم روغن پونه حاوی مواد سمی است و خواص ضد ویروسی دارد. بنابراین می توان از آن برای درمان عفونت های ریوی استفاده کرد. علاوه بر این ترکیبات موجود در روغن پونه باعث کاهش خلط ریه ها و دستگاه تنفسی می شوند و به همین دلیل این روغن یکی از داروهای سنتی ضد احتقان و گرفتگی به شمار می آید.  

درمان مشکلات معده

از دوزهای بسیار پایین پونه می توان برای درمان مشکلات و بیماری های معده استفاده کرد. ترکیبات موجود در این گیاه با تحریک ترشح اسیدهای معده و صفرا به حفظ تعادل اسید و باز در معده کمک می کنند و التهاب و تحریکات دستگاه گوارش را هم کاهش می دهند. 

این گیاه دارای خاصیت ضد سرطانی است

پونه کوهی دارای بعضی از آنتی اکسیدان ‌های قوی و ضروری برای مبارزه با رادیکال‌  های آزاد است.آنتی اکسیدان‌  ها به طور طبیعی می ‌توانند در بدن تولید شوند، اما مقدار آنتی اکسیدان های تولید شده توسط بدن کافی نخواهد بود، به همین علت مصرف خوراکی‌ های حاوی آنتی اکسیدان برای بر طرف کردن نیاز روزانه‌ بدن به شدت توصیه می ‌شود. 

تحریک سوخت و ساز بدن

پونه سوخت و ساز بدن را سریع تر می‌کند تا بدن بتواند عملکرد درستی داشته باشد. سوخت و ساز سالم برای مطمعن شدن از عملکرد درست بدن ضروری می باشد. با این حال، عوامل زیادی هستند که بر سیستم سوخت و ساز بدن تاثیر گذارند. 

پونه جذب مواد مغذی را بهبود می ‌بخشد

امروزه افراد در مورد غذایی که می خورند فکر می کنند اما کمتر آن ها می دانند که سیستم گوارشی ناسالم می تواند جذب مواد غذای موجود در خوراکی ها را کاهش دهد. خوراکی‌ های سرشار از فیبر فعالیت درون سیستم گوارشی و روده ‌ها را تحریک می کند و این مورد به شما اطمینان می دهد که جذب مواد مغذی به درستی انجام شده است. 

منبع طبیعی اسید های چرب امگا ۳

وجود اسیدهای چرب امگا ۳ در بدن انسان ضروری است اما افراد زیادی فکر می کنند که اسیدهای چرب امگا ۳  تنها از خوراکی ‌های دریایی حاصل می‌شوند آن ها نمی دانند که پونه کوهی نیز دارای درصد نسبتا زیادی از اسیدهای چرب امگا ۳ است. بنابراین، برای کسانی که به خاطر آلرژی نمی‌توانند غذای دریایی مصرف کنند یا اینکه این غذاها را دوست ندارند، پونه‌ کوهی می‌تواند جای آن‌ها را پر کند و اسیدهای چرب امگا۳ لازم را برای بدن فراهم آورد. 

سطح کلسترول بدن را متعادل می ‌سازد

به دلیل صفر بودن سطح کلسترول پونه کوهی، آدم ‌های مبتلا به مشکل کلسترول باید پونه کوهی را به رژیم غذایی روزانه‌ خود اضافه کنند. 

سایر دلایل استفاده از پونه کوهی

اسیدهای چرب امگا 3 موجود در پونه کوهی  می‌توانند به متعادل ساختن سطح کلسترول بدن کمک کنند. بنابراین،  پونه کوهی یکی از آن خوراکی ‌هایی است که به افراد مبتلا به مشکل کلسترول توصیه می ‌شود. پونه لخته شدن صحیح خون را بهبود می ‌بخشد. لخته شدن خون اتفاق چندان خوشایندی نیست زیرا  گاهی این لخته ‌ها در جایی تشکیل می ‌شوند که مشکلاتی را در افراد ایجاد می کند. برای مثال در شریان ‌ها اتفاق می افتد که جریان گردش خون را بر هم می زند. از طرفی اگر خون توانایی لخته شدن را نداشته باشد، وقتی انگشتتان را ببرید، مدام خونریزی خواهد داشت و بند نخواهد آمد که این قضیه ترسناک است. پونه کوهی دارای خواصی است که لخته شدن درست و به موقع خون را در بدن بهبود افراد مصرف کننده ی آن می ‌بخشد.  خواص دیگر روغن پونه مصرف پونه تحت نظر پزشک و در مقادیر کم می تواند به درمان بیماری هایی مثل صرع، مشکلات مربوط به کبد و مثانه، زردی و یرقان، هپاتیت و همین طور درمان تومورهای مختلف کمک کند. هشدار مهم در مورد مصرف روغن پونه روغن پونه هم برای انسان و هم برای سایر حیوانات بسیار سمی و خطرناک است. مصرف این روغن حتی در مقادیر کم و دوزهای پایین هم می تواند باعث مرگ شود. علاوه بر این مصرف این روغن در دوران بارداری ممنوع است چون باعث سقط جنین می شود. از این دارو در آروماتراپی یا رایحه درمانی هم نمی توان استفاده کرد چون استنشاق بخار آن حتی در مقدار خیلی کم می تواند به ریه ها، دستگاه تنفسی و کبد آسیب جدی بزند.